Het Griekse eiland Lesbos vormt de uiterste oostgrens van Europa in de Middellandse Zee. Enkele kilometers zee scheiden het van Turkije. Hier komen sinds 2015 duizenden vluchtelingen aan, afkomstig uit verschillende crisisgebieden, waaronder Syrië en Afghanistan, in de hoop om Europa te bereiken. In werkelijkheid is het voor velen van hen het begin van een verblijf voor onbepaalde tijd: maanden en soms jaren.
In de afgelopen dagen heeft een delegatie van Sant'Egidio met Andrea Riccardi en Daniela Pompei het eiland bezocht en persoonlijk geconstateerd hoe moeilijk de omstandigheden voor de vluchtelingen zijn. Het eiland huisvest ongeveer zevenduizend van hen. Ze vinden niet allemaal een plaats in de officiële kampen, die gebouwd en beheerd worden door de internationale gemeenschap, de Griekse regering en de EU. Deze kampen, die bedoeld en gebouwd waren als verzamelplaats voor een verblijf van enkele dagen, huisvesten ongeveer de helft van de vluchtelingen. De anderen zijn ondergebracht in 'spontane kampen', in zeer precaire omstandigheden, met tenten en geïmproviseerde onderkomens. Velen (meer dan 30%) zijn kinderen en adolescenten. Het is er koud, de wind is scherp en in veel barakken en containers is geen verwarming of stromend water. De medische zorg is niet opgewassen tegen de situatie.
Het grootste kamp op het eiland, dat van Moria, staat op een grote heuvel bij de zee. Van hier zijn in 2016 enkele vluchtelingenfamilies vertrokken, uitgenodigd naar Italië door paus Franciscus en ontvangen door de Gemeenschap.
De ontmoetingen met de vluchtelingen waren ontroerend: de vreugde om bezoek te ontvangen, om te kunnen spreken over hun moeilijkheden en hoop, bleken uit de woorden en de gebaren van gastvrijheid: in de stekende kou had een groep jongeren geprobeerd hun onderdak van hout en plastic te verwarmen om de vrienden die uit Italië gekomen waren te ontvangen, en een familie die in een tent verblijft deelde een brood dat in een geïmproviseerde oven was gebakken.
Ook op het nabijgelegen eiland Samos zijn vergelijkbare omstandigheden. Over het geheel genomen zijn de levensomstandigheden van de vluchtelingen zeer zwaar, en de onzekerheid over de toekomst maakt ze nog moeilijker. Het is een situatie van groot lijden waarvoor we niet langer de ogen kunnen sluiten en dat het geweten van Europa ondervraagt.
Op het Griekse eiland verblijven ongeveer 7000 vluchtelingen in zeer moeilijke omstandigheden. Een vraag aan Europa