Door Covid-19 lopen ouderen op veel plaatsen gevaar. Wij zijn bezorgd om de verhalen van massale sterfte in instellingen. Dat zou niet gebeurd zijn als het idee niet had ingang gevonden dat hun leven kon worden opgeofferd ten voordele van dat van anderen. Paus Franciscus noemt dat 'wegwerpcultuur'.
Deze crisis confronteert ons met een gevaarlijk model: een 'selectieve gezondheidszorg' die het leven van ouderen als tweederangs beschouwt. Gevorderde leeftijd en mogelijke onderliggende pathologieën zouden die rechtvaardigen, ten voordele van jongere en gezondere mensen.
We kunnen ons daar niet bij neerleggen. De democratische en humanitaire ethiek is gebaseerd op het feit dat je geen onderscheid maakt tussen personen, ook niet op basis van leeftijd of gezondheid. Deze principes zijn niet alleen deel van een religieuze kijk op het leven, maar ook van de Verklaring van de Rechten van de Mens en van de medische deontologie. Geen enkele 'noodtoestand' kan een afwijking daarvan wettigen. Dat overheden of instanties zulks zouden opleggen, buiten de wil van de betrokkene om, is een onaanvaardbare ontvreemding van de rechten van het individu.
De 'voortijdige' dood van bejaarden accepteren is vrucht van een utilitaristische mentaliteit. Wanneer je de samenleving in leeftijdsklassen onderverdeelt en het gevaarlijke principe van hun onderlinge ongelijkheid introduceert, hypothekeert dat de toekomst.
Wij verdedigen het principe van gelijke behandeling en van het universele recht op gezondheidszorg. We moeten alle nodige middelen inzetten om het grootst mogelijke aantal levens te redden en om de toegang tot zorg voor iedereen te verzekeren.
Ieder leven is evenveel waard. Wie het broze en zwakke leven minder waard acht, effent het pad om de waarde van ieder leven te verminderen. Met dit appèl drukken wij onze grote bezorgdheid uit om de oversterfte onder ouderen in deze maanden. Wij hopen op een morele revolte, opdat de ouderenzorg andere wegen inslaat, en opdat vooral de meest kwetsbaren nooit als een last worden beschouwd, of, erger nog, als nutteloos.
Andrea Riccardi, stichter Sant'Egidio; Irina Bokova, ex-directeur generaal UNESCO; Manuel Castell, Spaans minister; Marie de Hennezel, klinisch psychologe. Mark Eyskens, Belgisch minister van Staat; Jeffrey D. Sacks, directeur UN Sustainable Development Solutions Network; Jürgen Habermas, filosoof. En 27 andere ondertekenaars.
[ Jan De Volder ]
