Is er een methode van Sant’Egidio?
De methode van Sant’Egidio betekent dat men geen economische of politieke belangen heeft, behalve het belang van vrede voor de volkeren die gegijzeld worden door oorlog en geweld. Het komt steeds vaker voor dat de oplossing van interne gewapende conflicten aan een bepaald land wordt toevertrouwd of aan de regionale autoriteiten die samengesteld zijn uit landen die grenzen aan landen die in een crisis verkeren. Er bestaat een gevaar dat elk van de betrokken buurlanden zijn eigen belangen navolgt en als zodanig al niet neutraal wordt ervaren door een van de partijen in het conflict.
Sant’Egidio heeft niet eens militaire of financiële pressiemiddelen om vrede af te kunnen dwingen: het is een zwakke morele, spirituele en menselijke kracht die tot doel heeft dialoog te creëren en de mens te transformeren in een ontmoeting. De kracht die inherent is aan deze zwakke kracht is het hebben van geen ander belang dan het bereiken van vrede. In dit perspectief is de menselijke relatie met degenen die vechten bepalend: vriendschap – dialoog – flexibiliteit – dit zijn de sleutelbegrippen van het vredeswerk van Sant’Egidio.
De ernst van de methode en de vredesinspanningen ligt ook in het feit dat een onderhandelingsproces de bereidheid tot het sluiten van een akkoord moet doen rijpen en daarvoor zijn tijd en geduld noodzakelijk, zoals blijkt uit het lange maar duurzame vredesproces in Mozambique.
Trouw in de moeilijke situaties is heel belangrijk zoals blijkt uit de geschiedenis van vriendschap met de Centraal-Afrikaanse Republiekdie dateert uit 2003 en die in 2017 een positieve ommekeer teweeggebracht heeft met het Verdrag van Rome. Evenzo met betrekking tot de crisis in Casamance in Senegal waarbij de Gemeenschap via de Senegalese regering de taak van bemiddelaar heeft gekregen na het jarenlang faciliteren van dialoog en vredesondersteuning.
Sant’Egidio biedt degenen die om bemiddeling vragen een plaats waar vertrouwelijkheid een principe is dat niet kan worden opgegeven en waarop het klimaat van wederzijds vertrouwen kan worden opgebouwd dat nodig is om op een serieuze en concrete manier in gesprek te gaan. Sant’Egidio stelt geen kant en klare oplossingen voor aan de partijen die betrokken zijn bij de dialoog op weg naar verzoening en conflictoplossing: elk document en elke gezamenlijke verklaring zijn het resultaat van het specifieke werk tijdens de voorafgaande ontmoetingen.
Er zijn geen al geteste schema’s die de hele tijd herhaald kunnen worden, maar alleen de zoektocht naar een gemeenschappelijke basis voor een overeenkomst.
Het principe van de antieke methode gesuggereerd door Johannes XXIII om "te zoeken naar wat verenigt en opzij te zetten wat verdeelt" is essentieel in veel bemiddelingen. Vaak is de wederzijdse erkenning van de strijdende partijen als componenten van het samenleven in een land, het keerpunt in het vredesproces. De ander is niet langer alleen maar een vijand die vernietigd moet worden, maar een deel dat geïntegreerd moet worden in de toekomst van het land, in het besef dat zowel de ene als de andere partij plaats heeft in de toekomst van hun land.
Het hechte netwerk van contacten met religieuze leiders in verschillende delen van de wereld heeft de Gemeenschap in vele conflictsituaties grote autoriteit gegeven en heeft processen van verzoening mogelijk gemaakt waarin religieuze leiders een fundamentele rol hebben gespeeld.
