NAAR EEN MENSELIJKER ASIELBELEID
FALAK EN HAAR FAMILIE WIJZEN EUROPA DE WEG
Italië opent eerste ‘humanitaire corridor’ voor Syrische vluchtelingen. Een model voor andere Europese landen, die temidden van de oorlog en de vluchtelingencrisis, de menselijke waardigheid willen behouden.
Gisteren, donderdag 4 februari, landden op de Romeinse luchthaven Fiumicino het 7-jarige meisje Falak, samen met haar broertje Hussein, haar ouders Yasmine en Soleiman. De familie Al Hourani, afkomstig uit Homs in Syrië en al twee jaar op de vlucht voor de oorlog in een vluchtelingenkamp in Libanon, zijn de eerste van minstens duizend vluchtelingen die de komende weken met een veilige vlucht naar Italië worden overgevlogen.
Deze familie is voorloper, omdat het meisje, die aan een tumor lijdt, bijzonder dringende medische verzorging nodig heeft.
De aankomst is het gevolg van een recente overeenkomst tussen de Gemeenschap van Sant’Egidio en de Evangelisch-protestantse kerken van Italië enerzijds, en het Italiaanse ministerie van Binnenlandse en Buitenlandse Zaken. Volgens dat akkoord mogen beide organisaties, in een eerste fase, duizend kwetsbare vluchtelingen overbrengen (500 uit vluchtelingenkampen in Libanon; 500 uit Marokko). De organisaties staan volledig in voor de betaling van het transport en de opvang in Italië voor de eerste twee jaar.
Vluchtelingen worden gescreend op basis van hun kwetsbaarheid: zieke en oudere mensen, zwangere vrouwen, mensen met een beperking, … Het gaat om mensen die verzwakt zijn en weinig kans hebben de gevaarlijke reis naar Europa door de woestijn en over de zee te overleven. Maar die wel voldoen aan de criteria om asiel in Europa te krijgen.
Voor de Gemeenschap van Sant’Egidio is dit het enige zinvolle en menselijke alternatief voor het zwalpende Europese vluchtelingenbeleid van vandaag. Grenzen worden gesloten, vluchtelingen worden afgeschrikt of teruggedreven, … Alleen wie daadwerkelijk voet op Europese bodem kan zetten, krijgt de kans om asiel aan te vragen. In de praktijk gaat het vaak alleen om de overlevers, de sterksten, terwijl de zwaksten achterblijven of omkomen tijdens de tocht. Een echt humaan asielbeleid geeft prioriteit aan de zwaksten en de meest beschermwaardigen.
De internationale akkoorden, zoals het Verdrag van Schengen, voorzien de wettelijke mogelijkheid voor lidstaten om visa af te leveren om louter humanitaire redenen. Die visa gelden enkel voor het nationale territorium, niet voor de hele Schengenzone. (België deed eerder iets soortgelijks voor christelijke vluchtelingen uit Aleppo. Voor het akkoord met Italië is godsdienst geen criterium op zich, al kan het behoren tot een religieuze of etnische minderheid wel een extra-factor zijn van kwetsbaarheid).
Sant’Egidio gelooft dat dit model kan worden uitgebreid en door andere landen in Europa kan worden overgenomen. Voor het ontvangende land is het voordeel 1) dat de overheid op voorhand weet wie men ontvangt; 2) dat de overheid op voorhand weet dat de asielzoekers met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid voor bescherming in aanmerking komen; 3) dat het de overheid niets kost. Het systeem van ‘gesponsorde’ vluchten en opvang (door privé-personen, bedrijven, scholen, organisaties, kerken, …) bestaat ook in Canada.
Europees Commissaris voor Migratie Avramopoulos toonde alvast zijn interesse en nodigde de Gemeenschap van Sant’Egidio om het systeem nader te komen toelichten op de komende Europese top in maart 2016.
