Z troski Wspólnoty Sant’Egidio o przyszłość naszych społeczeństw - która pojawiła się w ostatnich dniach podczas kryzysu wywołanego przez koronawirusa – zrodził się ten apel, przetłumaczony na różne języki i rozpowszechniony dziś na poziomie międzynarodowym (nazwiska pierwszych sygnatariuszy na dole).
Jest on skierowany do wszystkich: obywateli i instytucji, w dążeniu do zdecydowanej zmiany mentalności, która doprowadzi do nowych inicjatyw społecznych i zdrowotnych skierowanych do starszej części populacji.
BEZ OSÓB STARSZYCH NIE MA PRZYSZŁOŚCI
Apel o rehumanizację naszych społeczeństw. Sprzeciw wobec selektywnej opieki zdrowotnej
Podczas pandemii Covid-19 osobom starszym grozi niebezpieczeństwo w całej Europie, podobnie jak wszędzie indziej. Dramatyczne liczby zgonów w domach opieki przyprawiają o dreszcze.
Trzeba będzie wiele przemyśleć w systemach publicznej opieki zdrowotnej i dobrych praktyk, koniecznych, żeby móc dotrzeć do wszystkich i efektywnie ich leczyć, by przezwyciężyć instytucjonalizację. Jesteśmy zaniepokojeni bolesnymi historiami masowych zgonów osób starszych w domach opieki. Podatny grunt znajdują idee poświęcania ich życia na rzecz innych. Papież Franciszek nazywa to „kulturą odrzucenia”, która odbiera osobom starszym prawo do bycia traktowanymi jak osoby, a nie numery, a w pewnych przypadkach nawet nie jak one.
W wielu krajach w obliczu wymagań związanych z leczeniem pojawia się niebezpieczny model, który sprzyja „selektywnej opiece zdrowotnej”, uznającej życie osób starszych za zbyteczne. Ich większa wrażliwość, postępujący wiek, możliwe inne choroby, z którymi się borykają, miałyby usprawiedliwiać „wybór” leczenia osób młodszych i zdrowszych.
Poddawanie się takiemu rozwiązaniu jest po ludzku i z punktu widzenia prawa nie do zaakceptowania. Są to zasady zawarte także w religijnej wizji życia, ale również w prawach człowieka i deontologii lekarskiej. Żaden „stan konieczności” nie może legitymizować ani kodyfikować odstępstw od tych zasad. Teza, że krótsza oczekiwana długość życia prowadzi do „legalnego” pomniejszenia jego wartości, z punktu widzenia prawa jest barbarzyństwem. Fakt, że dochodzi do tego poprzez narzucenie (przez państwo albo instytucje służby zdrowia) wbrew woli samej osoby, stanowi kolejne niedopuszczalne pozbawienie praw jednostki.
Wkład osób starszych jest nadal przedmiotem ważnych refleksji we wszystkich kulturach. Ma on fundamentalne znaczenie w strukturze społecznej i solidarności pomiędzy pokoleniami. Nie można pozwolić na śmierć pokolenia, które walczyło przeciwko dyktaturom, zmagało się z rekonstrukcją po wojnie i zbudowało Europę.
Wierzymy, że należy zdecydowanie potwierdzić zasady równego traktowania i powszechnego prawa do opieki lekarskiej, ustanowione na przestrzeni wieków. Czas poświęcić wszystkie niezbędne zasoby na ocalenie jak największej liczby istnień ludzkich i humanizację dostępu do opieki dla każdego. Wartość życia pozostaje taka sama dla wszystkich. Kto deprecjonuje życie najsłabszych i najwrażliwszych osób starszych, przygotowuje się na deprecjonowanie życia wszystkich.
Tym apelem wyrażamy ból i wielkie zatroskanie wobec zbyt wielu śmierci osób starszych w ostatnich miesiącach i mamy nadzieję, że moralny bunt zmieni kierunek w opiece nad osobami starszymi, aby przede wszystkim najsłabsi nie byli nigdy uważani za ciężar, lub jeszcze gorzej, za osoby bezużyteczne.
Pierwsze podpisy:
Andrea Riccardi, historyk, założyciel Wspólnoty Sant’Egidio, Włochy
Romano Prodi, były Przewodniczący Komisji Europejskiej, Włochy
Jeffrey D. Sachs, Dyrektor Sieci Rozwiązań na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju przy ONZ, USA
Aleksandra Dulkiewicz, Prezydent Gdańska, Polska
Simonetta Agnello Hornby, pisarka, Wielka Brytania
Manuel Castells, profesor socjologii na University of California w Berkeley, Hiszpania
Irina Bokova, była Dyrektor generalna UNESCO, członek Komitetu na rzecz Braterstwa Ludzkiego, Bułgaria
Mark Eyskens, były Premier Belgii
Hans Gert Pöttering, były Przewodniczący Parlamentu Europejskiego, Niemcy
Felipe González Márquez, były Premier Hiszpanii
Marie De Hennezel, psycholog, Francja
Jean-Pierre Denis, Redaktor Naczelny tygodnika „La Vie”, Francja
Kard. Matteo Zuppi, arcybiskup Bolonii, Włochy
Adam Michnik, eseista, redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”, Polska
Michel Wieviorka, socjolog, przewodniczący Fundacji „Maison des Sciences de l'Homme” w Paryżu, Francja
Giuseppe De Rita, założyciel CENSIS (Centro Studi Investimenti Sociali), Włochy
Stefania Giannini, zastępca Dyrektora generalnego UNESCO, Włochy
Maria Antónia Palla, dziennikarka, Portugalia
Navi Pillay, sędzia, Przewodnicząca Międzynarodowej Komisji Przeciwko Karze Śmierci (ICDP), Republika Południowej Afryki
Annette Schavan, była minister edukacji i badań naukowych w rządzie federalnym Niemiec
Jürgen Habermas, filozof, Niemcy
